Thị trường Công nghệ Thông tin (IT) Việt Nam – Cập nhật 2025

1. Tình hình tuyển dụng và nhân lực IT tại Việt Nam

Ngành IT Việt Nam đang duy trì nhu cầu tuyển dụng rất cao nhưng đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực. Theo dữ liệu từ nền tảng tuyển dụng IT TopDev, năm 2024 Việt Nam cần khoảng 500.000 nhân sự IT nhưng nguồn cung chỉ đáp ứng được gần 300.000, đặc biệt thiếu nhân lực chất lượng cao[1]. Các doanh nghiệp cho biết vấn đề không chỉ là số lượng mà là thiếu ứng viên có kỹ năng chuyên môn cao - hơn 55% công ty thiếu nhân sự trình độ cao, và gần 50% gặp khó khăn vì cạnh tranh từ các tập đoàn và startup trả lương hấp dẫn[2]. Bên cạnh đó, thị trường sôi động khiến tỷ lệ nhảy việc cao - 37% doanh nghiệp lo ngại khó giữ chân nhân tài do họ có quá nhiều lựa chọn[3].

Các vị trí tuyển dụng phổ biến vẫn tập trung vào kỹ sư phần mềm (lập trình viên backend, frontend, full-stack, mobile), kỹ sư kiểm thử (QA/QC), kỹ sư hệ thống & mạng, v.v. Đáng chú ý, nhu cầu đang tăng mạnh ở các vai trò mới như kỹ sư AI, kỹ sư điện toán đám mây, kỹ sư bảo mật,... phản ánh xu hướng công nghệ mới (xem Phần 3). Ví dụ, TopDev dự báo các vị trí cần trình độ cao như kỹ sư, lập trình viên sẽ tiếp tục "khát" nhân lực trong tương lai[4].

Mức lương trung bình trong ngành IT đã tăng đáng kể nhưng vẫn cạnh tranh so với khu vực. Một lập trình viên tầm trung ở Việt Nam có thu nhập khoảng 23 triệu VNĐ/tháng (~900 USD)[5]. Bảng dưới đây cho thấy mức lương trung bình theo kinh nghiệm năm 2024:

Cấp bậc kinh nghiệm	Mức lương trung bình (tháng)
Fresher (Dưới 1 năm)	~10 - 12 triệu VNĐ (415 - 510 USD)
Junior (1-2 năm)	~14 - 22 triệu VNĐ (586 - 950 USD)
Mid-level (3-5 năm)	~24 - 33 triệu VNĐ (1.005 - 1.427 USD)
Senior (Trên 5 năm)	~36 - 45 triệu VNĐ (1.521 - 1.927 USD)
Lead / Manager	~39 - 48 triệu VNĐ (1.651 - 2.019 USD)
Director / Architect	~47 - 60+ triệu VNĐ (1.995 - 2.590 USD)

Nguồn: Khảo sát lương IT năm 2024[6]. Lương cụ thể tùy thuộc vào vai trò và kỹ năng: chẳng hạn, Tech Lead (trưởng nhóm kỹ thuật) với ~6 năm kinh nghiệm có trung vị khoảng 58 triệu VNĐ/tháng[7], kỹ sư bảo mật (Security) ~60,6 triệu VNĐ (8 năm kinh nghiệm)[8], còn vị trí Giám đốc Công nghệ (CTO) có thể đạt mức 96 triệu VNĐ/tháng[9]. Các vai trò kỹ sư AI/Blockchain (~4 năm KN) cũng đạt ~37,8 triệu VNĐ/tháng, kỹ sư đám mây (~3 năm KN) ~29,2 triệu VNĐ/tháng[8]. Mặt khác, các vị trí junior hoặc hỗ trợ có mức thấp hơn (ví dụ Tester trung bình ~25 triệu[10]). Nhìn chung, mặt bằng lương IT đang tăng đều qua các năm do cạnh tranh nhân lực, đồng thời vẫn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài nhờ chi phí nhân công công nghệ ở Việt Nam thấp hơn nhiều nước trong khu vực[11][12].

Ngoài ra, Việt Nam sở hữu một đội ngũ nhân lực IT trẻ dồi dào. Độ tuổi trung bình của lao động IT chỉ khoảng 29[13]. Cả nước hiện có khoảng 560.000 lao động công nghệ số trong lĩnh vực CNTT[14], mỗi năm các trường đại học và cơ sở đào tạo cho ra khoảng 55.000 cử nhân CNTT[14]. Số liệu khác cho thấy có khoảng 530.000 kỹ sư phần mềm đang làm việc và 57.000 sinh viên CNTT tốt nghiệp mỗi năm[15]. Lực lượng này vừa là lợi thế, vừa đặt ra bài toán đào tạo nâng cao chất lượng để đáp ứng yêu cầu công việc mới.

2. Các công ty công nghệ lớn và startup nổi bật tại Việt Nam

Hệ sinh thái doanh nghiệp công nghệ trong nước rất sôi động, bao gồm cả các tập đoàn ICT lâu năm lẫn các công ty khởi nghiệp (startup) tăng trưởng nhanh:

Doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Việt Nam: Một số tên tuổi nội địa dẫn dắt ngành gồm FPT Corporation (tập đoàn CNTT lớn nhất, hoạt động đa lĩnh vực từ dịch vụ phần mềm, viễn thông đến giáo dục), Viettel (tập đoàn viễn thông-quốc phòng, đầu tư mạnh vào nghiên cứu công nghệ cao, viễn thông và giải pháp số), VNPT (Tập đoàn Bưu chính Viễn thông VN, triển khai hạ tầng số và dịch vụ CNTT), CMC Corp (công ty công nghệ tư nhân lớn, mảng giải pháp phần mềm và an ninh mạng), VNG Corporation (công ty internet và trò chơi trực tuyến hàng đầu), v.v. Các doanh nghiệp này phục vụ thị trường nội địa hàng chục triệu người dùng đồng thời mở rộng ra quốc tế. Chẳng hạn, VNG - startup kỳ lân đầu tiên của Việt Nam - khởi đầu từ game online nay đã trở thành hệ sinh thái số với trên 100 triệu người dùng, vận hành mạng xã hội Zalo, Zing, dịch vụ fintech và cloud, v.v[16][17].
Startup kỳ lân và tiêu biểu: Việt Nam hiện đã ghi nhận 8 startup kỳ lân (định giá trên 1 tỷ USD)[18], tiêu biểu là: VNG (đầu tàu về trò chơi và dịch vụ số, định giá >1 tỷ USD từ 2014), MoMo (ví điện tử và fintech lớn nhất, phục vụ ~31 triệu người dùng, trở thành kỳ lân năm 2021), VNLife/VNPay (hệ sinh thái thanh toán và dịch vụ số, tiên phong QR Code, đạt định giá tỷ đô năm 2019), Sky Mavis với trò chơi blockchain Axie Infinity (startup blockchain nổi tiếng toàn cầu, đạt định giá tỷ đô năm 2021), Tiki (sàn thương mại điện tử hàng đầu nội địa, tiệm cận mốc kỳ lân), và VNG Cloud (nền tảng điện toán đám mây thuộc VNG)[18]. Ngoài ra, nhiều startup thế hệ mới đang lên như TechCoop (fintech nông nghiệp), VUIHOC (edtech), Elsa (AI giọng nói), Trusting Social (AI cho tài chính), MFast (fintech), v.v., cho thấy hệ sinh thái khởi nghiệp rất đa dạng. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 4.000 startup hoạt động - xếp thứ 5 Đông Nam Á về số lượng và nằm trong những hệ sinh thái khởi nghiệp tăng trưởng nhanh nhất khu vực[19][20]. Năm 2023, bất chấp khó khăn kinh tế toàn cầu, các startup Việt Nam vẫn thu hút 529 triệu USD vốn đầu tư (giảm 17% so với 2022 nhưng cao hơn mức suy giảm chung của thế giới)[21]. Việt Nam đứng thứ 3 Đông Nam Á về số thương vụ và giá trị đầu tư khởi nghiệp (sau Singapore và Indonesia)[22]. Điều này cho thấy giới đầu tư tiếp tục đánh giá cao tiềm năng dài hạn của thị trường công nghệ Việt Nam.
Hiện diện của tập đoàn công nghệ nước ngoài: Việt Nam ngày càng thu hút các đại gia công nghệ toàn cầu tới đầu tư cả về sản xuất lẫn R&D. Samsung là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký gần 20 tỷ USD; hãng này vận hành 6 nhà máy sản xuất và mới đây đã khánh thành trung tâm R&D 220 triệu USD tại Hà Nội[23]. Hiện khoảng một nửa số điện thoại thông minh Samsung trên toàn cầu được sản xuất tại Việt Nam[24] - minh chứng cho vai trò quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng công nghệ. Intel cũng đã đầu tư hơn 1,5 tỷ USD vào nhà máy lắp ráp và kiểm định chip tại TP.HCM trong 20 năm qua, sản xuất trên 4 tỷ chip và đóng góp khoảng 100 tỷ USD giá trị xuất khẩu[25]; Intel đang cân nhắc mở rộng đáng kể đầu tư trong bối cảnh chuỗi cung ứng chip toàn cầu dịch chuyển[26]. Bên cạnh sản xuất, nhiều tập đoàn đang đặt trung tâm nghiên cứu phát triển (R&D) ở Việt Nam: ví dụ Qualcomm đã có trung tâm R&D đầu tiên tại ĐNÁ ở Hà Nội và dự định xây trung tâm R&D lớn thứ 3 toàn cầu tại Việt Nam chuyên về AI[27]; NVIDIA cũng chọn Việt Nam làm nơi đặt trung tâm R&D trọng điểm về AI đầu tiên trong khu vực[28]. LG Electronics vận hành các trung tâm R&D về linh kiện ôtô tại Hà Nội và Đà Nẵng[29]; Hyundai, Panasonic, Bosch, Infineon, Foxconn, Pegatron… đều mở rộng hoạt động R&D hoặc sản xuất tại Việt Nam[29][30]. Các công ty dịch vụ CNTT toàn cầu như IBM, Microsoft, NTT, DXC, Capgemini, TCS... cũng hiện diện để tận dụng nguồn nhân lực lập trình viên và lợi thế chi phí. Nhìn chung, Việt Nam đang nổi lên như một cứ điểm quan trọng của các tập đoàn công nghệ tại Đông Nam Á cả về sản xuất thiết bị điện tử lẫn phát triển phần mềm, phản ánh niềm tin vào thị trường và nhân tài Việt Nam.

3. Xu hướng công nghệ phát triển mạnh tại Việt Nam

Các xu hướng công nghệ chủ đạo ở Việt Nam hiện nay bao gồm Trí tuệ nhân tạo (AI), Blockchain & tiền mã hóa, Điện toán đám mây, Chuyển đổi số và An ninh mạng, bên cạnh các lĩnh vực sôi động khác như Fintech, Edtech, IoT/5G, v.v.

Trí tuệ nhân tạo (AI): AI đang được ứng dụng rộng rãi và nhận được quan tâm lớn. Gần 80% doanh nghiệp Việt được khảo sát cho biết đã ứng dụng AI trong 12 tháng qua, cao hơn mức trung bình 69% của khu vực[31][32]. Việt Nam xếp top 5 ASEAN về mức độ sẵn sàng cho AI theo Chỉ số AI Readiness 2024; đáng chú ý, Việt Nam đứng thứ 3 toàn cầu về "mức độ tin tưởng AI" và thứ 5 về "chấp nhận AI" - phản ánh niềm tin và sự sẵn sàng cao của người dân đối với công nghệ mới này[33][34]. Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến 2030, đặt mục tiêu xây dựng hệ sinh thái AI vững mạnh thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện dịch vụ công[35]. Kết quả bước đầu rất tích cực: đầu tư vào các doanh nghiệp AI tăng gấp 8 lần từ 2023 đến 2024[34]. Ứng dụng AI hiện phổ biến trong tài chính (fintech), thương mại điện tử, y tế, sản xuất, tự động hóa... và Việt Nam được coi là đang bước vào giai đoạn bùng nổ AI, trở thành điểm đến chiến lược của các tập đoàn công nghệ toàn cầu trong lĩnh vực này[36]. Các công ty tiêu biểu: VinAI (nghiên cứu AI hàng đầu, thuộc Vingroup), FPT AI, Zalo AI (VNG), startup như Elsa Speak (AI nhận diện giọng nói), DeepCare, v.v.
Blockchain và tài sản số: Việt Nam nằm trong nhóm nước dẫn đầu thế giới về mức độ chấp nhận tiền mã hóa và blockchain. Trong Chỉ số chấp nhận tiền điện tử toàn cầu 2024 của Chainalysis, Việt Nam thuộc top 5 quốc gia hàng đầu (từng xếp top 3 năm 2023)[37]. Khoảng 20% người dùng Internet Việt Nam từng sử dụng tiền mã hóa, cao gấp hơn 2 lần mức trung bình thế giới (~8,7%)[37]. Điều này thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ tới công nghệ blockchain trong cộng đồng. Nhiều dự án blockchain "made in Vietnam" đã gây tiếng vang quốc tế như Axie Infinity (game NFT của Sky Mavis), Kyber Network (nền tảng DeFi), TomoChain, Coin98,... Việt Nam cũng liên tục nằm top về lợi nhuận từ giao dịch tiền mã hóa (xếp thứ 3 thế giới năm 2023 với 1,2 tỷ USD lợi nhuận nhà đầu tư crypto)[38]. Trước xu hướng này, Chính phủ đã bắt đầu xây dựng khung pháp lý: năm 2023-2024 thí điểm cơ chế cho phép sàn giao dịch tài sản số hoạt động có quản lý[39][40]. Ứng dụng blockchain không chỉ ở tiền mã hóa mà mở rộng sang chuỗi cung ứng, tài chính, quản lý dữ liệu... Các doanh nghiệp Việt cũng nghiên cứu ứng dụng blockchain trong chuyển đổi số nhằm tăng tính minh bạch và an toàn dữ liệu.
Điện toán đám mây (Cloud) và hạ tầng số: Xu hướng dịch chuyển lên đám mây diễn ra mạnh mẽ ở cả khu vực tư nhân lẫn khối chính phủ. Theo khảo sát, 87% doanh nghiệp đã hoặc đang chuyển đổi số có tích hợp công nghệ số vào hoạt động[41], trong đó việc ứng dụng dịch vụ cloud, dữ liệu lớn rất phổ biến để tăng hiệu quả vận hành. Nhiều doanh nghiệp chọn sử dụng các nền tảng đám mây quốc tế như AWS, Google Cloud, Azure, đồng thời cũng có các dịch vụ cloud nội địa (VD: Viettel Cloud, VNG Cloud, CMC Cloud) phát triển nhanh. Nhu cầu nhân lực liên quan cloud tăng vọt: kỹ sư và kiến trúc sư đám mây trở thành vai trò "nóng" với mức lương hấp dẫn (trung bình ~1.460-2.370 USD/tháng cho Cloud Architect năm 2024)[42]. Bên cạnh đó, hạ tầng viễn thông - 5G cũng là trọng tâm: Việt Nam đã thương mại hóa 5G thử nghiệm và đặt mục tiêu đến 2030 phủ sóng 5G tới 99% dân số[43]. Mạng cáp quang đã triển khai rộng khắp - đến cuối 2024 có 79,8 triệu người dùng Internet (tỷ lệ thâm nhập ~79%)[44], hướng tới 100% hộ gia đình dùng cáp quang vào 2025[45]. Những con số này cho thấy việc phổ cập kết nối băng thông rộng đang tạo nền tảng vững chắc cho các dịch vụ cloud, IoT và ứng dụng số phát triển.
Chuyển đổi số và kinh tế số: Chuyển đổi số toàn diện đang là xu hướng vĩ mô tại Việt Nam. Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025, kinh tế số chiếm 20% GDP và mỗi ngành/lĩnh vực tối thiểu 10%[46]. Chương trình Chuyển đổi số quốc gia (theo QĐ 749/QĐ-TTg) tập trung phát triển Chính phủ số, Kinh tế số, Xã hội số. Đến tháng 8/2024, đã có 55,5% dịch vụ công trực tuyến được cung cấp hoàn toàn trên môi trường mạng[47]. Trong khối doanh nghiệp, như đã nêu, tỷ lệ có chiến lược số hóa đạt 74%, cao hơn nhiều mức trung bình châu Á - Thái Bình Dương[31]. Xu hướng thanh toán số, thương mại điện tử cũng bùng nổ: giá trị thị trường TMĐT B2C ước đạt 20 tỷ USD năm 2024. Fintech là mảng sôi động, dẫn đầu là các ví điện tử (MoMo, ZaloPay, ShopeePay…), ngân hàng số, cho vay P2P... đáp ứng nhu cầu tài chính của một thị trường dân số trẻ. Edtech cũng tăng trưởng nhanh nhờ mức độ đầu tư cho giáo dục cao[48]. Tóm lại, chuyển đổi số không chỉ là xu hướng công nghệ mà còn là yêu cầu chiến lược để tăng năng suất lao động (mục tiêu tăng 7%/năm[46]) và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An ninh mạng: Đi đôi với số hóa, nhu cầu bảo mật thông tin tăng mạnh. Việt Nam nằm trong nhóm chịu nhiều nguy cơ tấn công mạng, do đó cả khu vực công và tư đều chú trọng đầu tư an ninh mạng. Vai trò chuyên gia cybersecurity trở nên thiết yếu, mức lương trung bình 2024 khoảng 940 - 1.700 USD/tháng cho chuyên viên và cao hơn cho cấp quản lý[49]. Nhiều doanh nghiệp an ninh mạng nội địa (VNPT, Viettel Cyber Security, Bkav, CMC Cyber Security...) đang phát triển các sản phẩm dịch vụ bảo mật Make in Vietnam. Nhà nước cũng ban hành quy định mới như Luật An ninh mạng 2018, nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân (2023) để tăng cường khung pháp lý cho an toàn thông tin.

Tóm lại, AI, blockchain, cloud, chuyển đổi số và an ninh mạng là những lĩnh vực trọng tâm, được ứng dụng rộng rãi và nhận đầu tư lớn tại Việt Nam hiện nay. Các xu hướng này bổ trợ cho nhau, cùng thúc đẩy quá trình hiện đại hóa nền kinh tế số Việt Nam.

4. Cơ hội đầu tư, mở rộng và khởi nghiệp trong lĩnh vực IT

Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho đầu tư và khởi nghiệp công nghệ nhờ hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi:

Thị trường và nhân lực hấp dẫn: Việt Nam có thị trường nội địa gần 100 triệu dân, cơ cấu dân số trẻ và tỷ lệ người dùng Internet cao, tạo dư địa lớn cho các sản phẩm dịch vụ số phát triển. Lực lượng nhân lực CNTT đông đảo, trình độ ngày càng cải thiện, chi phí nhân công cạnh tranh (lương IT Việt Nam thấp hơn đáng kể so với Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan)[11]. Yếu tố này thu hút các công ty toàn cầu mở trung tâm phát triển phần mềm hoặc thuê ngoài (outsourcing) ở Việt Nam. Forbes từng gọi Việt Nam là "cường quốc gia công phần mềm nhỏ mà có võ" ở Châu Á - Thái Bình Dương[12]. Nhiều tập đoàn khi đầu tư đánh giá cao sự chăm chỉ, ham học hỏi của kỹ sư Việt Nam, minh chứng qua thành công của trò chơi Flappy Bird trên toàn cầu do một lập trình viên Việt viết ra[50]. Các quỹ đầu tư cũng nhìn nhận Việt Nam có tiềm năng nhân tài để xây dựng các công ty khởi nghiệp đột phá, đặc biệt trong mảng AI và phần mềm nơi lợi thế chi phí và kỹ thuật có thể tạo ra sản phẩm cạnh tranh toàn cầu[51].
Dòng vốn đầu tư tăng trưởng: Hệ sinh thái startup Việt Nam vài năm gần đây liên tục đón nhận dòng vốn quốc tế. Mặc dù năm 2023 tổng vốn vào startup là $529 triệu (giảm nhẹ), nhưng Việt Nam vẫn nằm top 3 khu vực về thu hút đầu tư startup[22]. Bước sang 2024, nhiều thương vụ lớn diễn ra (tiêu biểu: MoMo gọi vốn Series E, VNG lên kế hoạch IPO trên Nasdaq, v.v.). Thống kê cho thấy có gần 100 quỹ và nhà đầu tư hoạt động tích cực ở Việt Nam năm 2023, trong đó Singapore và các quỹ nội địa Việt Nam nằm trong nhóm rót vốn nhiều nhất[52]. Điều này cho thấy niềm tin dài hạn của nhà đầu tư vào cơ hội thị trường Việt Nam. Các lĩnh vực được rót vốn mạnh gồm fintech, edtech (tăng 391% và 107% trong 2023)[53], cùng với thương mại điện tử, dịch vụ gọi xe, logistics, v.v. Cơ hội khởi nghiệp hiện diện ở nhiều "đau điểm" của thị trường: từ giải pháp tài chính cho người chưa tiếp cận ngân hàng, nông nghiệp thông minh, y tế số, giáo dục số cho đến các sản phẩm AI, SaaS hướng ra toàn cầu. Với việc Việt Nam hội nhập sâu rộng (CPTPP, RCEP…) và chuyển đổi số mạnh mẽ, khởi nghiệp công nghệ có cơ hội mở rộng khu vực và thế giới. Thực tế nhiều startup Việt đã vươn ra quốc tế thành công (ví dụ: ELSA mở rộng 70 quốc gia, Trusting Social phục vụ khách hàng tại Việt Nam, Indonesia, Ấn Độ[54][55]…).
Môi trường đầu tư cải thiện: Chính phủ Việt Nam những năm qua không ngừng cải thiện môi trường kinh doanh và khuyến khích đầu tư công nghệ. Thủ tục thành lập doanh nghiệp ngày càng đơn giản, các khu công nghệ cao (SHTP ở TP.HCM, Hòa Lạc ở Hà Nội, Đà Nẵng…) cung cấp sẵn hạ tầng và ưu đãi thuế cho dự án công nghệ. Luật Đầu tư (sửa đổi) bổ sung lĩnh vực công nghệ cao được hưởng ưu đãi đặc biệt. Mới đây, Nhà nước ban hành thủ tục đầu tư đặc biệt cho dự án R&D công nghệ cao (Luật 57/2024/QH15 và Nghị định 19/2025) giúp rút ngắn thời gian cấp phép xuống chỉ 15 ngày (thay vì tới 9 tháng) cho dự án R&D trọng điểm[56]. Đây là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp muốn nhanh chóng triển khai trung tâm nghiên cứu hoặc sản xuất công nghệ cao tại Việt Nam. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng lập Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF), các chương trình như Đề án 844 hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, và gần đây khánh thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) để hỗ trợ startup. Nhiều vườn ươm, không gian làm việc chung được hình thành tại Hà Nội, TP.HCM nhằm kết nối nhà sáng lập với cố vấn và nhà đầu tư. Các quyền lợi thuế (miễn/giảm thuế TNDN trong 4-9 năm đầu cho dự án công nghệ cao, miễn thuế nhập khẩu thiết bị,...) cũng tạo động lực thu hút vốn FDI và giúp startup giảm chi phí vận hành.

Tổng hợp các yếu tố trên, có thể thấy cơ hội đầu tư và khởi nghiệp trong ngành IT Việt Nam đang rất rộng mở. Việt Nam vừa là công xưởng công nghệ mới nổi thu hút các tập đoàn lớn, vừa là thị trường số năng động cho các doanh nghiệp bản địa phát triển. Với đà tăng trưởng kinh tế số ~13-15%/năm và sự quan tâm của nhà đầu tư, giới chuyên gia dự báo Việt Nam sẽ tiếp tục chứng kiến nhiều dự án mở rộng, làn sóng startup mới cũng như dòng vốn quốc tế đổ vào lĩnh vực công nghệ thông tin trong những năm tới.

5. Chính sách và hỗ trợ từ chính phủ đối với ngành CNTT

Nhận thức được vai trò của công nghệ thông tin trong phát triển kinh tế, Chính phủ Việt Nam những năm qua đã ban hành nhiều chính sách chiến lược và chương trình hỗ trợ cho ngành CNTT:

Chiến lược và chương trình quốc gia: Chính phủ đã phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến 2025, định hướng 2030 (Quyết định 749/QĐ-TTg năm 2020), đề ra mục tiêu kép vừa phát triển Chính phủ số, Kinh tế số, Xã hội số, vừa hình thành các doanh nghiệp công nghệ "Make in Vietnam" có năng lực cạnh tranh quốc tế[57]. Đồng thời, Chiến lược quốc gia về CMCN 4.0, Chiến lược phát triển Kinh tế số và Xã hội số đến 2025 cũng được ban hành. Tháng 3/2024, Bộ TT&TT công bố Quy hoạch hạ tầng thông tin quốc gia 2021-2030 với các chỉ tiêu cụ thể: đến 2025: 100% hộ gia đình phủ cáp quang, 90% hộ sử dụng Internet băng thông rộng tốc độ ≥200 Mbps[45], 100% người trưởng thành có smartphone[58]; đến 2030: 100% người dân dùng Internet cố định >1 Gbps[58], 99% dân số phủ sóng 5G[43], bổ sung 4-6 tuyến cáp quang biển quốc tế[59]... Những mục tiêu này thể hiện quyết tâm xây dựng hạ tầng số hiện đại làm nền tảng cho ngành ICT phát triển.
Ưu đãi thuế và đầu tư cho doanh nghiệp CNTT: Việt Nam áp dụng nhiều chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp phần mềm. Ví dụ, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phần mềm được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm đầu và giảm 50% cho 9 năm tiếp theo. Dự án đầu tư vào khu công nghệ cao có thể hưởng thuế suất ưu đãi 10% trong 15 năm. Nhà nước cũng đầu tư phát triển các khu CNTT tập trung với hạ tầng tốt và miễn giảm tiền thuê đất. Thủ tục hành chính ngày càng thông thoáng, đặc biệt như đã đề cập, thủ tục cấp phép dự án công nghệ cao được rút ngắn tối đa[56]. Những cải cách này nhằm thu hút mạnh mẽ FDI chất lượng cao vào lĩnh vực ICT, đồng thời khuyến khích các tập đoàn trong nước mạnh dạn đầu tư R&D.
Phát triển nhân lực và giáo dục công nghệ: Chính phủ đầu tư mạnh cho giáo dục STEM và đào tạo CNTT. Nhiều trường đại học lớn đã mở ngành AI, khoa học dữ liệu, an ninh mạng... Bộ GD&ĐT cũng triển khai đưa lập trình, kỹ năng số vào chương trình phổ thông. Theo báo cáo, Việt Nam đã đầu tư nghiêm túc vào giáo dục STEM và ban hành chính sách đảm bảo lực lượng lao động trẻ và có kỹ năng cho ngành CNTT[60]. Một ví dụ cụ thể, Thủ tướng vừa phê duyệt Chương trình phát triển nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến 2030 (QĐ 1017/QĐ-TTg năm 2025) nhằm đào tạo 50.000 kỹ sư trình độ cao cho lĩnh vực chip bán dẫn[61], với sự tham gia của các doanh nghiệp như Intel trong thiết kế chương trình đào tạo[62][63]. Ngoài ra, để nâng cao kỹ năng lực lượng hiện có, nhiều khóa đào tạo, chứng chỉ CNTT được hỗ trợ một phần kinh phí. Việt Nam cũng hợp tác quốc tế về đào tạo (nhận hỗ trợ từ chính phủ và doanh nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ trong các dự án đào tạo 10.000 kỹ sư cầu nối, chuyên gia AI,...).
Quy hoạch phát triển doanh nghiệp công nghệ "Make in Vietnam": Bộ TT&TT đề ra mục tiêu đến 2025 có 100.000 doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam. Hiện cả nước đã có trên 27.000 doanh nghiệp ICT đăng ký hoạt động[64] (bao gồm ~12.500 công ty phần mềm, ~9.700 công ty dịch vụ CNTT...). Các giải thưởng, chương trình hỗ trợ như Top 10 doanh nghiệp ICT Việt Nam, Giải thưởng Nhân tài Đất Việt, TechFest Vietnam... được tổ chức thường niên để vinh danh, kết nối và thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Chính phủ cũng khuyến khích các tập đoàn lớn trong nước thành lập bộ phận R&D: điển hình Viettel đã lập Viện nghiên cứu riêng, trích khoảng 10% lợi nhuận trước thuế vào quỹ phát triển công nghệ[65]. Nỗ lực này nhằm xây dựng các sản phẩm công nghệ Make in Vietnam đủ sức cạnh tranh, giảm phụ thuộc nhập khẩu.
Hoàn thiện khung pháp lý: Nhà nước không ngừng cập nhật luật pháp phù hợp sự phát triển của công nghệ mới. Các luật, nghị định về giao dịch điện tử, viễn thông, an toàn thông tin mạng, công nghiệp công nghệ số... lần lượt được ban hành và sửa đổi. Đặc biệt, Việt Nam đang xây dựng Luật Trí tuệ Nhân tạo đầu tiên, dự kiến trình vào cuối 2025, nhằm tạo hành lang pháp lý cho phát triển và ứng dụng AI một cách có trách nhiệm, minh bạch[66]. Việc Chính phủ sớm nhận diện thách thức từ AI, big data, fintech, blockchain để điều chỉnh chính sách kịp thời giúp môi trường kinh doanh ổn định và bảo vệ cả doanh nghiệp lẫn người dùng.

Tóm lại, sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ trên nhiều phương diện - từ chiến lược quốc gia, ưu đãi đầu tư, phát triển nhân lực đến hoàn thiện luật pháp - đang tạo động lực quan trọng cho lĩnh vực CNTT Việt Nam. Nhờ đó, ngành IT không chỉ phát triển về quy mô (đóng góp doanh thu ~165,9 tỷ USD năm 2024, chiếm ~12,4% GDP[67][68]) mà còn hướng tới phát triển bền vững, đổi mới và vươn tầm quốc tế. Chính sách nhất quán và cam kết của Chính phủ sẽ tiếp tục là bệ đỡ vững chắc để Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ mới của khu vực trong những năm sắp tới.

Nguồn tài liệu tham khảo:

Báo cáo thị trường IT 2024-2025 - ITviec[7][8]
Chris Ng, "Vietnam's IT Industry: A Growing Demand for Talent", Medium (02/2025)[1][2]
Madison Technologies, "Labor of Vietnam IT Industry in 2024 and Predictions" (2025)[6][69]
ERA, "Average IT Salary in Vietnam - A Guide for Outsourcing" (2024)[5][15]
TechNode Global, "Discover Vietnam Tech - Ascend Vietnam Ventures interview" (10/2024)[18][48]
TechNews180, "Vietnamese Unicorns and Leading Startups Scaling Fast" (07/2025)[19][20]
VnExpress, "Samsung opens its largest regional R&D center in Vietnam" (12/2022)[23][24]
The Investor, "Intel's 20 years in Vietnam: $1.5 bln invested, 4 bln chips produced" (07/2025)[25]
Vietnam Briefing - Dezan Shira & Associates, "Vietnam's Booming ICT Market Expands Opportunities" (2025)[70][31]
Bộ KH&CN, "Việt Nam đạt tiến bộ lớn về phát triển AI" (09/2025)[33][34]
Binance Research, "Vietnam ranks in the top 5 countries using cryptocurrency" (2024)[37]
Rödl & Partner, "Vietnam - Rising hub for R&D innovation" (06/2025)[27][56]

[1] [2] [3] [4] Vietnam's IT Industry: A Growing Demand for Talent | by Chris Ng | Medium

https://thechrisverse.medium.com/vietnams-it-industry-a-growing-demand-for-talent-459517930d51

[5] [11] [12] [15] [50] [60] Average IT Salary in Vietnam: A Guide for Outsourcing Decisions - ERA

https://eraworkforcesolutions.com/average-it-salary-in-vietnam/

[6] [13] [14] [42] [49] [69] Labor of Vietnam IT Industry in 2024 and Predictions - Madison Technologies

https://madison-technologies.com/labor-of-vietnam-it-industry-in-2024-and-predictions/

[7] [8] [9] [10] Vietnam IT Salary & Recruitment Market Report 2024-2025

https://itviec.com/report/vietnam-it-salary-and-recruitment-market

[16] [17] [19] [20] Vietnamese Unicorns and Leading Startups Scaling Fast

https://technews180.com/unicorns-soonicorns/vietnam-unicorns-and-startups/

[18] [48] [51] [54] [55] [Discover Vietnam Tech] More Vietnamese startups to expand beyond domestic market, Ascend Vietnam Ventures observes - TNGlobal

https://technode.global/2024/10/15/discover-vietnam-tech-more-vietnamese-startups-to-expand-beyond-domestic-market-ascend-vietnam-ventures-observes/

[21] [22] [52] [53] Vietnam Innovation & Tech Investment Report 2024 | Do Ventures

https://doventures.vc/en/insights/reports/vietnam-innovation-and-tech-investment-report-2024

[23] [24] Samsung opens its largest regional R&D center in Vietnam - VnExpress International

https://e.vnexpress.net/news/companies/samsung-opens-its-largest-regional-r-ampd-center-in-vietnam-4551780.html

[25] [61] [62] [63] Intel's 20 years in Vietnam: $1.5 bln invested, 4 bln chips produced

https://theinvestor.vn/intels-20-years-in-vietnam-15-bln-invested-4-bln-chips-produced-d16287.html

[26] Exclusive: Intel weighs boost to investment in Vietnam chip ... - Reuters

https://www.reuters.com/technology/intel-weighs-boosting-investment-vietnam-chip-packaging-plant-sources-2023-02-10/

[27] [28] [29] [30] [56] [65] Vietnam emerges as Southeast Asia's rising hub for R&D innovation | Rödl & Partner

https://www.roedl.com/insights/vietnam-emerges-rising-hub-innovation

[31] [32] [41] [43] [44] [45] [47] [58] [59] [64] [67] [68] [70] Vietnam's Booming ICT Market Expands Opportunities for Investment